کود جلبک دریایی و مزایای استفاده از آن

کود جلبک دریایی چیست؟

کود جلبک دریایی یک کود ارگانیک است و از جلبک‌های موجود در دریاها و ساحل‌ها تشکیل شده است. به طور کلی کودهای ارگانیک مانند جلبک دریایی تاثیر کندتر و طولانی مدتی بر گیاهان دارند اما علاوه بر تاثیرات مثبتی که بر گیاهان دارند تا حدودی منجر به اصلاح خاک نیز می‌شوند و به محیط زیست و خاک آسیبی نمی‌زنند.

جلبک‌های دریایی انواع مختلفی دارند و معمولا در 3 دسته جلبک‌های قرمز، سبز و قهوه‌ای قرار می‌گیرند. جلبک‌هایی که در اعماق دریا قرار دارند معمولا قرمز رنگ هستند و جلبک‌هایی که در عمق‌هایی کمتری هستند سبز رنگ می‌باشند. اما جلبک‌های قهوه‌ای هم در اعماق زیاد و هم در اعماق کم دریا وجود دارند. جلبک هایی که معمولا برای تولید کود مورد استفاده قرار می‌گیرند، دسته سوم جلبک‌ها یعنی جلبک های قرمز هستند. جلبک های دریایی علاوه بر ساخت کود در تولید داروها، لوازم آرایشی و بهداشتی، مواد غذایی و… مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 تاثیر این کود جلبک دریایی ارزشمند بصورت :

• تحریک و افزایش ریشه زایی قلمه ها
• افزایش درصد جوانه زنی بذر ها
• افزایش سطح برگ گیاه
• بالا بردن مقاومت گیاه نسبت به انواع تنش های محیطی
• جذب بهتر عناصر غذایی از خاک و در نهایت افزایش راندمان تولیدی باشد.

بهترین روش استفاده از این نوع کود که به عنوان یک کود زیستی مثبت معرفی می شود به صورت محلول پاشی است. اگر چه کود جلبک دریایی یک کود آلی با اثرات بسیار بسیار مثبت در مدیریت رشد گیاه می باشد، متاسفانه به دلیل گران بودن و عدم معرفی درست هنوز در رژیم های کودی تولیدکنندگان گل و گیاه و محصولات باغی قرار نگرفته است.

عناصر غذایی موجود در جلبک دریایی:

از عمده‌ترین خواص کود جلبک دریایی داشتن عناصر غذایی مهم و متفاوت است. جلبک دریایی دارای نیتروژن است که نیاز گیاه به ازت را پاسخ می‌دهد و منجر به بهبود فتوسنتز می‌شود.

فسفر برای گلدهی و ریشه‌زایی لازم است. کود جلبک دریایی با داشتن فسفر سبب افزایش رشد زایشی می‌شود.

عنصر پتاسیم در کود جلبک دریایی حضور دارد. بنابراین این کود به علت داشتن پتاسیم برای رشد و عملکرد بهتر گیاه، مناسب است.

از مزایا و خواص کود جلبک دریایی می‌توان به دارا بودن عناصر ریزمغذی و میکرو مانند آهن، روی، مس و… اشاره کرد. همچنین این کود حاوی آنزیم‌های مختلف و ویتامین‌های متعددی مانند: ویتامین A، ویتامین B و ویتامین C می‌باشد.

کود جلبک دریایی دارای هورمون‌های زیادی مانند اکسین، سیتوکینین و بتائین است که در رشد گیاهان مشارکت دارند. در ادامه به توضیح مختصر نقش این هورمون‌ها می‌پردازیم.

اکسین:

اکسین‌ها انواع متفاوتی دارند که هریک از آن‌ها نقش‌های ویژه‌ای را بر عهده دارند. این هورمون‌ها منجر به وجود آمدن تعادل و توازن در سرعت رشد گیاهان می‌شوند. این هورمون‌ها بیشترین تاثیر را بر رشد ساقه و طویل شدن آن دارد. کود جلبک دریایی هم دارای اکسین است و هم می‌تواند منجر به تولید اکسین در گیاه شود.

سیتوکینین:

سیتوکینین‌ها از هورمون‌های گیاهی هستند که بیشترین اثر را بر رشد و توسعه ریشه دارند. همچنین باعث ممانعت از یخ‌زدگی گیاه می‌شود. این هورمون فرایند پیری گیاه را نیز به تاخیر می‌اندازد.

بتائین‌ها:

بتائین‌ها در فرایند اسمزی و کنترل فشار اسمزی نقش دارند و باعث مقاومت گیاه نسبت به کم آبی می‌شود.

مزایای کود جلبک دریایی برای کشاورزی

در مورد مزیت‌های کود جلبک دریایی در کشاورزی، کافی‌ است به نقل قول این جمله از «بول مک کیب» قهرمانان فیلم سینمایی «مزرعه» بپردازیم که گفت: «خدا جهان را آفرید و کود جلبک دریایی، مزرعه را».

در ادامه به ۱۰ مورد از مهمترین مزیت‌های کود جلبک دریایی برای کشاورزی اشاره خواهیم کرد:

١_ غنی از مواد مغذی است: جلبک دریایی دارای ۶۰ ماده معدنی کمیاب و مواد مغذی آماده به مصرف از جمله نیتروژن، پتاسیم، فسفات، کلسیم، بور، پتاس و منیزیم است. همچنین سرشار از کربوهیدرات می‌باشد که گیاهان از آن به عنوان بلوک ساختمانی استفاده می‌کنند. گفتنی است منیزیم آلی، پتاسیم آلی، روی آلی، مس آلی و غیره که در جلبک دریایی موجود هستند عناصر مهم برای انسان نیز به شمار می‌آیند.

۲_به بهبود سلامت گیاه کمک می کند:کود جلبک دریایی نه تنها عملکرد محصول را افزایش می‌دهد، بلکه سلامت گیاه را از طریق مقاومت در برابر استرس، بیماری و آفات بهبود می بخشند.

۳_ علاوه بر کود، یک محرک زیستی ارگانیک می‌باشد: جلبک دریایی برخلاف اکثر کودهای دیگر،علاوه بر بسیاری از مواد آلی و معدنی، حاوی محرک‌های طبیعی رشد است و به همین دلیل از آن به عنوان اولین محرک زیستی ارگانیک نیز استفاده می‌شود.

۴_ اثر آن طولانی است: به دنبال استفاده از این کود،متابولیت‌های گیاهان و میکروارگانیسم‌های خاک می‌توانند مواد مغذی بیشتری را برای گیاهان فراهم آورند. همزمان پلی ساکاریدهای جلبک دریایی و اسید هیومیک، سیستمی را تشکیل می‌دهند که می‌تواند مواد مغذی را به آرامی آزاد کند و کارایی کود را افزایش دهد.

۵_ ایمن و غیر سمی است: مواد اولیه کود جلبک دریایی از جلبک‌های دریایی طبیعی به دست می‌آید، قرابت خوبی با گیاهان خشکی‌زی دارد، برای انسان و دام غیر سمی و بی‌ضرر است و برای محیط‌زیست آلودگی ندارد. همچنین کودی با کیفیت و در عین حال بی‌ضرر است.

٦_ میوه و سبزیجات ماندگارتری به عمل می آورد: میوه ها و سبزیجاتی که با کودهای جلبک دریایی رشد می‌کنند پس از بلوغ عمر طولانی‌تر و کیفیت بالاتری دارند.

۷_ تغذیه سریع گیاه:جلبک دریایی تقریباً حاوی تمام ریز مغذی‌ها به شکل کاملاً کلاته (فوراً در دسترس) است.

۸_ افزایش تهویه خاک: جلبک دریایی نیز درست مانند پیت‌ماس به تهویه و هوادهی خاک کمک می‌کند اما از جهت مغذی بودن بر آن برتری دارد. آلژینات‌های موجود در جلبک دریایی به عنوان تهویه کننده خاک عمل می‌کنند. آنها با فلزات موجود در خاک واکنش می‌دهند و پلیمرهای بلند و متقاطع تشکیل می‌دهند که ریزش خاک را بهبود می بخشد.

۹_ افزایش قابلیت جذب و نگهداری رطوبت خاک: جلبک دریایی ۱۶ تا ۲۶ درصد حاوی آلژینات (ژل نامحلول در آب) است که حجم زیادی از آب را جذب می‌کند و بنابراین رطوبت خاک را افزایش می‌دهد.

۱۰_ بهبود ساختار خاک: اندازه جمعیت میکروبی در حضور ژل‌های آلژینات به طور چشمگیری افزایش می‌یابد. این میکروارگانیسم‌ها می توانند به عنوان کاتالیزور در گردش متابولیت‌های میکروبی گیاهی عمل کنند و اثربخشی بیولوژیکی خاک را افزایش دهند.

آیا کودهای جلبک دریایی برای همه گیاهان مفید هستند؟

همه انواع گیاهان می‌توانند ازکودهای جلبک دریایی بهره‌مند شوند. عصاره جلبک دریایی حاوی کربوهیدرات‌های پیچیده و مواد معدنی حیاتی است و برای هر گیاهی از جمله گیاهان آپارتمانی مفید است.

اشکال مختلف کود جلبک دریایی

کود جلبک دریایی می‌تواند به صورت مایع، پودری یا دانه‌ای باشد. با این حال، کودهای مایع جلبک دریایی محبوب‌ترین هستند. کود مایع جلبک دریایی وقتی به طور مستقیم روی برگ‌ها پاشیده شود بهترین عملکرد را دارد. این روش  به عنوان “برگی” یا “محلول پاشی” شناخته می‌شود. می‌توان کود را به صورت ذرات ریز اسپری کرد تا زمانی که از روی سطح گیاهان بچکد. گیاهان بلافاصله کود را جذب کرده و از روز دوم شروع به بهره‌مندی از آن می‌کنند.مقدار کمی از این محصول با نتایج بسیار چشمگیری همراه است. رقیق‌سازی برای جلوگیری از سوختن دانه‌ها و ریشه‌ها ضروری است. البته همیشه دستورالعمل‌های مربوط به میزان رقیق‌سازی را بررسی کنید. این میزان برای همه گیاهان یکسان نیست.

سه مزیت کود مایع جلبک دریایی نسبت به نوع جامد آن

کود مایع جلبک دریایی از انواع جامد آن به دلایل زیر محبوب‌تر است:

نتیجه‌دهی سریع‌تر: در بیشتر موارد، کودهای مایع در مقایسه با کودهای جامد نتایج سریع‌تری ارائه می‌دهند. کودهای جامد ابتدا باید تجزیه شده و محلول شوند تا گیاهان بتوانند آنها را جذب کنند اما کودهای مایع به راحتی قابل مصرف هستند.

ردیابی آسان‌تر: ردیابی میزان مصرف کودهای جامد توسط گیاهان ممکن است دشوار باشد. این نکته می‌تواند باعث شود باغبانان و کشاورزان با یک روال منظم تغذیه مشکل داشته باشند.

آسانی تنظیم غلظت: یکی از بهترین ویژگی‌های کود مایع جلبک دریایی این است که تنظیم غلظت آن آسان است. چه به یک محلول رقیق شده برای چمن خود نیاز داشته باشید و چه به یک محلول غلیظ برای گیاهان خود، این محلول به سادگی با اضافه کردن قدری آب بیشتر یا  کمتر، آماده می‌شود.

مزیت آخر اینکه به نظر می‌رسد کود اسپری شده روی گیاهان، موجب دفع برخی آفات  مانند مگس سبز و مگس سفید نیز می‌شود.

کمی در مورد جلبک دریایی به عنوان یک  محرک زیستی ارگانیک

جلبک دریایی واقعاً یک گیاه نیست، اما بیوشیمی بسیار مشابهی با گیاهان دارد و به همین دلیل است که عصاره آن می‌تواند مانند محرک‌های زیستی عمل کرده و باعث رشد بهتر گیاهان دیگر شود به طوری‌که دانه‌های خیس شده در محلول آب و عصاره جلبک دریایی سریعتر جوانه می‌زنند و قلمه‌های قرار گرفته در آن، سریع‌تر ریشه می‌دهند. برخی دیگر از مزیت‌های این ماده نیز موجب کاهش شوک پیوند قلمه می‌شود. در واقع محلول آب و عصاره جلبک دریایی یک محلول ریشه‌زایی نیز هست و خیساندن ریشه‌های گیاه در این محلول، رشد ریشه را تسریع می‌کند.

اهمیت ارگانیک بودن کود جلبک دریایی

در خصوص اهمیت ارگانیک بودن کود جلبک دریایی باید گفت که در سال‌های اخیر با حساس‌شدن مردم نسبت به سلامتی خودشان و محیط زیست، گرایش به محصولات ارگانیک و کشاورزی ارگانیک به سرعت در حال افزایش است. جالب است بدانید که کشاورزی ارگانیک به صورت فعال به کاهش گرمایش زمین به عنوان مطرح‌ترین مشکل محیط زیستی کمک می‌کند. همچنین کشاورزی ارگانیک موجب بهبود ساختار خاک می‌شود. خاک به عنوان قلب طپنده کشاورزی ارگانیک در این نوع کشاورزی بسیار مورد توجه است چرا که سلامت خاک و ترمیم ساختار فیزیکی و شیمیایی آن به طرق مختلف به بهبود حال مادر زمین کمک می‌کند.

کود ارگانیک جلبک دریایی نیز یک سیستم بیولوژیکی طبیعی است که در هماهنگی با اکوسیستم گیاه و خاک کار می‌کند و میکروارگانیسم های مختلف را در خاک فعال کرده و ساختار خاک را بهبود می‌دهد. همچنین با افزایش قابلیت جذب رطوبت خاک، باعث کاهش هدر رفت منابع آبی کشاورزی می‌شود. در ادامه برای این‌که بیش از پیش علت محبوبیت کود جلبک دریایی را نشان دهیم در مورد چند هورمون گیاهی مهم که این کود حاوی آن است، صحبت خواهیم‌کرد و سپس قدری بیشتر از خود جلبک دریایی و تاریخچه توجه بشر به این موجود دریایی خواهیم گفت.

نحوه مصرف کود جلبک دریایی:

کود جلبک دریایی به دو صورت مایع و پودری وجود دارد. این کود را می‌توان هم به طور مستقیم و با پاشیدن بر روی سطح خاک مصرف کرد و هم می‌توان به روش محلول‌پاشی آن را مورد استفاده قرار داد. در روش محلول‌پاشی، گیاه از طریق برگ‌ها کود را جذب می‌کند. همچنین محلول‌پاشی باعث می‌شود که حشرات وآفات موجود بر روی گیاه از بین بروند.

دقت کنید که کود جلبک دریایی مایع، غلظت بالایی دارد بنابراین باید ابتدا با آب مخلوط شود سپس محلول‌پاشی شود.

 زمان مصرف کود جلبک دریایی:

زمان و مقدار مصرف کود جلبک دریایی به فاکتورهایی مانند سن و نوع گیاه، خاک و فصل بستگی دارد. به طور کلی کود جلبک دریایی را می‌توان در زمان‌های مختلفی مورد استفاده قرار داد. البته برای این که نتیجه مطلوب‌‌تری داشته باشد بهتر است که کود قبل از کاشت گیاه به خاک اضافه شود تا هنگام کاشت، خاک کمبودی نداشته باشد و بتواند نیاز‌های گیاه را برطرف کند.

زمان مناسب دیگر برای کود دهی هنگام رشد گیاه است در این مرحله، گیاه به مواد غذایی زیادی نیاز دارد. همچنین کوددهی را می‌توان هنگام گلدهی گیاهان نیز انجام داد. البته باید دقت داشت که در مصرف این کود زیاده‌روی نشود و به میزان کافی مصرف شود تا اثر سویی برای گیاه نداشته باشد.

کلام آخر:

خواص کود جلبک دریایی برای صنعت کشاورزی به قدری زیاد است که امروزه تولید، فروش و مصرف این کود در دنیا رو به افزایش است. این کود علاوه بر مصارف گسترده‌ای که در کشاورزی‌ و باغبانی دارد. برای مصارف خانگی و کوددهی گیاهان آپارتمانی نیز گزینه بسیار مناسبی است و پشنهاد می‌شود. اگر تمایل به خرید کود جلبک دریایی دارید می‌توانید به سایت فروشگاه رویان مراجعه کنید.